Wprawnym okiem – wszystko, co musisz wiedzieć na temat Becikowego.

Rodzice ponoszą znaczne wydatki w związku z opieką i wychowaniem dzieci. Wydatki te są szczególnie wysokie w pierwszym roku życia dziecka. Pomocne w takiej sytuacji może okazać się skorzystanie z instytucji „becikowego”. Becikowe jest formą świadczenia rodzinnego, stanowiącą finansowe wsparcie dla rodziców w pierwszym okresie po urodzeniu dziecka. Zapomoga ma charakter dodatkowej, jednorazowej pomocy dla rodziców, nie pokryje, zatem wszystkich zaplanowanych przez rodziców wydatków.

Świadczenie przyznaje się z tytułu urodzenia się dziecka – w wysokości 1000 zł na jedno dziecko. W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie, wskazana powyżej kwota przysługuje na każde z dzieci. Zapomoga przysługuje określonym podmiotom tj. matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka).

Istotną przesłanką uzyskania świadczenia jest kryterium dochodowe, świadczenie to przysługuje, bowiem matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo faktycznemu, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy 1922 zł netto. Jeśli o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka ubiega się matka samotnie wychowująca dziecko, to bez względu na fakt ustalenia, bądź nie, ojcostwa, do wyliczenia dochodu rodzinnego stanowiącego podstawę do przyznania tego świadczenia – nie uwzględnia się dochodu ojca [wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3.04.2014 r., I SA/Wa 3130/13].

Drugim kryterium jest konieczność pozostawania przez kobietę pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położoną. Moment, od którego kobieta ciężarna powinna pozostawać pod opieką medyczną, rozpoczyna się od chwili jej zgłoszenia się do lekarza lub położonej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych czy leczenia szpitalnego, a więc od chwili rejestracji w właściwej placówce medycznej, a nie od chwili pierwszego badania lekarskiego [wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 18 września 2014 r., III SA/Kr 873/14].

Świadczenie przyznawane jest, o ile osoba uprawniona złoży wniosek i to w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Od wniosku nie wnosi się opłaty. W przypadku, gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia, nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 – tego roku życia. Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Wniosek powinien zawierać takie informacje jak – imię i nazwisko, data urodzenia, numer PESEL oraz dzieci pozostających na utrzymaniu osoby występującej o przyznanie świadczenia. Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty:

– skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument stwierdzający wiek dziecka,

– zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną potwierdzające pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu,

– dokumenty stwierdzające wysokość dochodu rodziny, w tym odpowiednio:

a) zaświadczenia z urzędu skarbowego albo oświadczenia członków rodziny o dochodzie podlegającym opodatkowaniu na zasadach ogólnych osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,

b) oświadczenia członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne o dochodzie osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy

c) oświadczenia członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy

d) zaświadczenia albo oświadczenia członków rodziny zawierające informację o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy

e) zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,

f) umowę dzierżawy – w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,

g) umowę o wniesieniu wkładów gruntowych – w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,

h) odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,

i) przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny,

j) w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:

-zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub

-informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą,

k) dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu,

l) dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany – w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,

m) dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty – w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;

– kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony,

– odpis prawomocnego orzeczenia sądu orzekającego rozwód lub separację albo odpis zupełny lub krócony aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,

– odpis prawomocnego postanowienia sądu orzekającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,

– orzeczenie sądu o powołaniu opiekuna prawnego dziecka.

Wzory wyżej wskazanych zaświadczeń, oświadczeń oraz wniosku o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka można znaleźć w załącznikach do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne. Rozporządzenie jest dostępne na stronie internetowej Internetowego Systemu Aktów Prawnych.

W przypadku złożenia wniosku po terminie, organ właściwy pozostawia wniosek bez rozpoznania. Świadczenie przyznawane jest na podstawie decyzji administracyjnej ustalającej prawo do tego świadczenia rodzinnego. Świadczenie wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożony został wniosek.

***

Tekst ma charakter informacyjny i nie może zastąpić porady prawnej. Dodatkowo, każdy przypadek w opisywanym temacie należy rozpatrywać indywidualnie.

Anna Łyczyńska

adwokat

tel. kom: +48 609501986

e-mail: lyczynska@gmail.com